Molier

Jean Baptiste Poquelin, Molier – urodził się 15 stycznia 1622, a zmarł 17 lutego 1673. Zaliczany jest do najwybitniejszych pisarzy europejskich. Pochodził z szanowanej rodziny mieszczańskiej i prawdopodobnie pod jej wpływem podjął studia prawnicze. Ukończył je, ale w swoim zawodzie nigdy nie pracował. Odszedł od rodziny, zrezygnował z przysługujących mu tytułów, majątku i rozpoczął życie wędrownego aktora. Szybko okazało się, że stał się również dyrektorem własnego teatru, reżyserem i komediopisarzem. Wraz z Armandą Bejart, w której zakochał się w wieku dwudziestu jeden lat, oraz jej rodziną wędrował po francuskiej prowincji. Początkowo zarabiał na życie, wystawiając średniowieczne farsy oraz włoskie komedie dell'arte. Niestety teatr zbankrutował i Molier został skazany za długi i osadzony w więzieniu. Następnie rozpoczął się niezwykle dobry okres w jego życiu, ponieważ udał się do Paryża i miał możliwość wystąpienia przed królem Ludwikiem XIV, któremu bardzo się spodobał. Odtąd dla tego hojnego mecenasa pisywał sztuki, grał, prowadził teatr i dostarczał rozrywki całemu dworowi. Molier był typowym przedstawicielem klasycyzmu w literaturze. Wierzył w potęgę ludzkiego rozumu, chęci człowieka do czynienia dobra, ufał, że literatura powinna mieć cel moralizatorsko-dydaktyczny, powinna nauczać i skłaniać do myślenia. Komedie Moliera były zgodne z realiami życia siedemnastowiecznego. Chętnie posługiwał się kpiną, drwiną i ironią, by nie tylko rozśmieszać czytelnika, ale również skłaniać go do refleksji. Ten wybitny komediopisarz zmarł nagle na scenie, podczas spektaklu Chory z urojenia, gdyż dostał krwotoku spowodowanego gruźlicą. Jego ciało spoczywa na najbardziej znanym francuskim cmentarzu Pere Lachaise w Paryżu.


Najważniejsze komedie:

 

Świętoszek – tytułowy bohater jest wcieleniem fałszu, obłudy, chciwości, zakłamania i kompletnego braku skrupułów. Przedstawia się rodzinie Ogrona jako człowiek uczciwy, bogobojny, cnotliwy i pokorny, jednak nie cofnie się przed niczym, by zagarnąć jego majątek.

 

Skąpiec – to dość smutna historia człowieka, który kocha pieniądze i jest w stanie zrobić dla nich absolutnie wszystko. Nie widzi swoich błędów, nie rozumie, że krzywdzi dzieci, bo chce ich skazać na nieszczęście, nie dostrzega, jak bardzo śmieszny jest w swoich działaniach. Strach przed utratą pieniędzy sprawia, że nie myśli racjonalnie. To jedna z najbardziej tragicznych postaci Moliera, ponieważ wszyscy go nienawidzą, a w finałowej scenie po prostu opuszczają.

 

Mizantrop – to historia człowieka, który przede wszystkim żywi nienawiść do wszystkich ludzi. Tytułowy bohater uciążliwy dla innych, przykry, złośliwy i zrzędliwy. Naturalnie wszystkim wokoło przypisuje złe cechy i złe zamiary, ale siebie ceni nadzwyczaj wysoko. Jego choroba powoduje izolację od świata i samotność.

 

Don Juan – typowy zalotnik, kobieciarz, flirciarz, który, uwodząc, nie ma absolutnie żadnych wyrzutów sumienia. Jednak w komedii Moliera odzywa się głos moralizatorski, a bohatera spotyka zasłużona kara – ojciec jednej z uwiedzionych kobiet porywa go do piekła.

 

Inne znane komedie:

  • Wartogłów,
  • Zwady miłosne,
  • Pocieszne wykwintnisie,
  • Rogacz z urojenia,
  • Natręty ,
  • Szkoła mężów,
  • Szkoła żon,
  • Improwizacja w Wersalu,
  • Lekarz mimo woli,
  • Grzegorz Dyndała,
  • Mieszczanin szlachcicem,
  • Szelmostwa Skapena,
  • Uczone białogłowy.
Utwory autora