Motyw tęsknoty - Motyw tęsknoty w malarstwie

Giorgione La Vecchia

Przed nami stara kobieta. Jej pomarszczona twarz i wygasłe spojrzenie uświadamiają nam jej wiek. Mimo upływu wieku widać jednak piękne rysy – musiała to być kiedyś atrakcyjna kobieta, która swoim smutkiem i nostalgią w oczach zdaje się nam mówić o swoim niepogodzeniu z upływem czasu – kartka z napisem „Col tempo” (z czasem) utwierdza nas w przesłaniu pracy. Czas jest bezlitosny dla piękna. Staruszka patrzy na nas załzawionymi oczami, jakby nie mogła zapomnieć o swojej młodości, za którą na pewno tęskni.

Eugène Delacroix Sierota na cmentarzu

W tle fragmenty cmentarza, na pierwszym planie samotna młoda kobieta wpatrzona w postać, której nie widzimy. Prosty motyw, na pierwszy rzut oka po prostu portret. Jednak im dłużej patrzymy tym bardziej przejmuje nas spojrzenie kobiety – lekko rozchylone usta, ogromne i piękne, ale załzawione oczy wyrażające smutek i tęsknotę. To sierota prawdopodobnie szukająca oparcia w ludziach, którzy ją mijają – to, że ich nie widzimy, potęguje wrażenie osamotnienia i beznadziei tej kobiety. Nadciągające chmury i ślady wiatru zdają się wróżyć raczej smutny los sierocie, tęskniącej za ciepłem, domem, miłością.

Inne przykłady malarskie:

• Ford Madox Brown Pożegnanie Anglii (tęsknota za opuszczanym krajem)
• Hieronim Bosch Wędrowiec lub Syn Marnotrawny (tułaczka wędrowca – tęsknota za domem)
• Caspar David Friedrich Mnich nad brzegiem morza (tęsknota za Bogiem)
• John Everett Millais Niewidoma dziewczyna (tęsknota za pięknem świata, którego niewidoma nie może zobaczyć)
• Henri de Toulouse-Lautrec Samotna (tęsknota za spokojnym życiem)
• Frida Kahlo Diego i ja (tęsknota za utraconym mężem)
• Jacek Malczewski Wigilia na Syberii (los zesłańców, tęsknota za ojczyzną, rodziną w szczególnym czasie świąt Bożego Narodzenia)