Listy starego diabła do młodego - Gatunek literacki

autor: C.S. Lewis

Listy starego diabła do młodego mają formę powieści w listach, czyli powieści epistolarnej. Gatunek ten powstał i rozwinął się na szeroką skalę w czasach romantyzmu, swój początek zaś ma w literaturze sentymentalnej. Jednym z najdoskonalszych, uznawanych z wzorcową, powieści tego typu są Cierpienia młodego Wertera Johana Wolfganga Goethego. Podstawowe wyznaczniki powieści epistolarnej to:

  • Akcja utworu ukazana jest w listach (trzydzieści jeden listów Krętacza do Piołuna);
  • W listach przedstawione są przemyślenia i rozterki wewnętrzne bohatera (rady Krętacza dla młodego krewnego oraz – co istotniejsze dla wymowy utworu – opisy stanów duchowo-psychicznych kuszonego człowieka);
  • Redukcja fabuły (o zdarzeniach w świecie rzeczywistym czytelnik dowiaduje się tylko wówczas, kiedy są one powiązane z kuszeniem człowieka przez Piołuna; o zdarzeniach w rzeczywistości piekielnej mamy wyrywkowe informacje);
  • Listy mają charakter poufny lub osobisty (Krętacz wyraźnie zaznacza, że jego słowa skierowane są wyłącznie do Piołuna; poza tym podpisuje się zawsze jako „kochający stryj”).

Utwór Lewisa do powieści epistolarnej nawiązuje swoją formą. Treścią i przekazem bardziej zbliżony jest do samych listów w ich pierwotnym literackim, powiązanym z chrześcijaństwem znaczeniu (listy pojawiające się w Piśmie Świętym).

Listy starego diabła do młodego