Pamiątki Soplicy - Geneza utworu

epoka: Romantyzm

Henryk Rzewuski herbu Krzywda urodził się w rodzinie magnackiej. Od najmłodszych lat wychowywany wśród najpotężniejszych w Polsce (był prawnukiem hetmana wielkiego koronnego, był też spokrewniony z Karolem Stanisławem Radziwiłłem „Panie Kochanku” i Tadeuszem Rejtanem), silnie przywiązał się do szlacheckich rządów i jego samego planem na przyszłość było objęcie wysokiego stanowiska w kraju. Posiadał jednak także talent gawędziarski i, podróżując po Rosji i Włoszech, raczył swoich słuchaczy opowieściami rodowymi. Jedną z osób, które zetknęły się z Rzewuskim i zauroczyły historiami przez niego opowiadanymi, był Adam Mickiewicz. I to on zachęcił magnata do spisania swych gawęd.

W 1839 roku w Paryżu wyszły dwa tomiki zatytułowane Pamiątki JPana Seweryna Soplicy, cześnika parnawskiego, w 1841 kolejne dwa (dwadzieścia z dwudziestu pięciu znanych gawęd). W latach 1844-1845, po dodaniu pięciu kolejnych gawęd, Pamiątki Soplicy doczekały się pierwszego krajowego wydania (drukowane były w Wilnie), podległy jednak carskiej cenzurze i przeróbkom; zmianie uległ także tytuł na Pamiątki starego szlachcica litewskiego. Dopiero w 1928 roku wydanie Zygmunta Szweykowskiego odkłamało wydanie carskie i podało autentyczny zapis Pamiątek Soplicy. Dzieło stało się inspiracją dla licznego grona pisarzy i poetów, zarówno doby romantyzmu, jak i epok późniejszych.

Pamiątki Soplicy