Podstawowe informacje o bohaterze
Aleksandra (Oleńka) Billewiczówna to jedna z głównych postaci kobiecych występujących w Potopie Henryka Sienkiewicza. Jest ona wnuczką i spadkobierczynią zmarłego niedawno Henryka Billewicza, jej rodzice od dawna nie żyją. Pochodzi ze starego szlacheckiego rodu. Mieszka w majątku w Wodokach. Dziadek przeznaczył jej rękę Kmicicowi. Nie pozwala mu się ona jednak do siebie zbliżyć z powodu jego złej reputacji. Dopiero kiedy oczyszcza on swoje imię z wcześniejszych grzechów dzięki wiernej służbie sprawie narodowej, na końcu powieści, bierze z nim ślub. Postać wykreowana została jako posiadająca wyłącznie cechy pozytywne.
Charakterystyka zewnętrzna
Bohaterka odznacza się wyjątkową urodą,
miała piękność białego kwiatu.
Jej cera jest arystokratycznie blada, rysy twarzy delikatne, a włosy płowe. Podczas spotkań z Kmicicem na jej twarzy często pojawiają się rumieńce. Spod czarnych brwi błyszczą patrzące dumnie i pewnie błękitne oczy.
Charakterystyka wewnętrzna
Oleńka stanowi wzór XVII-wiecznych cnót kobiecych. Jest przywiązana do tradycji rodzinnej, narodowej i rycerskiej. Darzy szacunkiem tych szlachciców, którzy są prawymi patriotami (na przykład starego miecznika Billewicza), nawet jeśli nie są zamożni. Podoba jej się u mężczyzn odwaga i pewność siebie. Gardzi natomiast zdrajcami ojczyzny (na przykład Radziwiłłowie) oraz tchórzami. Przy umiłowaniu do mężczyzn prawych wyraźnie widać też patriotyzm bohaterki. Jednocześnie Oleńka odznacza się głęboką pobożnością. W wyniku rozstania z Kmicicem postanawia iść do klasztoru. Wyrzuca też sobie, że nie potrafiła modlić się za Pana Andrzeja (kiedy miała oczerniające go, ale fałszywe, informacje na jego temat – miał on rzekomo planować zamach na króla Jana Kazimierza). Jest pewna siebie i nieustępliwa. Postępuje zgodnie z powziętymi zamiarami, a jej wybory są oparte na rozsądku oraz prawości. Jednocześnie potrafi być czuła, dobra i opiekuńcza. Opiekuje się kilkakrotnie rannym Kmicicem. Cechują ją także wierność i oddanie. Mimo przewin Kmicica, wciąż go kocha i zdaje się, że czeka właśnie na niego. O jej rękę starają się (doskonały rycerz i prawy patriota) Pan Wołodyjowski oraz (potrafiący czarować damy swoimi wdziękami) książę Bogusław Radziwiłł. Oleńka odrzuca ich jednak.