Geneza utworu i okoliczności powstania

Obrona Sokratesa to spisana przez Platona końcowa mowa obronna Sokratesa. Nie wiadomo, w jakim czasie po śmierci swego mistrza jego uczeń napisał omawiany dialog. Wprawdzie wiele wskazuje na to, że faktycznie jest to próba wiernego odwzorowania realiów procesu autora stwierdzenia „Wiem, że nic nie wiem”, ale jednak nie należy jej traktować w kategoriach dokumentu. Opisywane wydarzenia zostały bowiem przefiltrowane przez stan świadomości Platona, stąd nie może być tu mowy o pełnej obiektywności. Dzieło to może być świadectwem danym potomnym, które głosić ma wielkość znamienitego greckiego filozofa. Warto pamiętać także o tym, że po wypiciu przez skazanego filozofa trującej cykuty szacunek względem jego osoby w Atenach znacznie wzrósł. Zaczęło pojawiać się w związku z tym wiele utworów, podobnych w swej formie i treści do Obrony Sokratesa. Stąd nie można traktować tego dialogu jako wiarygodnego źródła historycznego.

Znaczenie tytułu

Tytuł dzieła jest dwuznaczny. Z jednej strony określa on po prostu mowę końcową Sokratesa. Z drugiej jednak, i zdaje się, że o to bardziej Platonowi chodziło – jest głosem poparcia udzielonym wielkiemu mędrcowi starożytności, „obroną” właśnie, ale jego poglądów czy stylu życia. W oryginale greckim tytuł dzieła brzmi „Apologia”, a apologią właśnie nazywano gatunek poświęcony obronie jakiejś osoby czy idei.