Pamiątki Soplicy - Nawiązania i bibliografia

epoka: Romantyzm

Kontynuacje i nawiązania

 

Podobieństwo gatunkowe:

  • Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki

 

 

Stylizacja języka utworu na gawędę:

  • Adolf Dygasiński Pan Jędrzej Piszczalski
  • Witold Gombrowicz Trans-Atlantyk
  • Melchior Wańkowicz W technokratycznej tysiąc i jednej nocy
  • Ksawery Pruszyński Opowieści

 

Nawiązania do Pamiątek Soplicy (wg Zygmunta Szweykowskiego):

  • Juliusz Słowacki Preliminaria peregrynacji na Wschód
  • Zygmunt Krasiński Panie Kochanku (przerobiony dziesiąty rozdział Pamiątek… pt. Pan Wołodkowicz)
  • Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (nawiązania do obyczajowości; nazwiskiem Soplicy nazwany został główny bohater Pana Tadeusza)
  • Michał Czajkowski Gawędy i opowiadania kozackie; Stefan Czarniecki (postacie wykreowane na wzór Soplicy)
  • Józef Ignacy Kraszewski Pamiętnik Mroczka (podobna technika opowiadań)

 

Obraz szlachty w utworach staropolskich:

  • Jan Kochanowski Odprawa posłów greckich (aluzja do braku zgody polskiej szlachty)
  • Mikołaj Rej Żywot człowieka poczciwego (życie szlachcica na wsi)
  • Mikołaj Rej Figliki (krytyczny i satyryczny zarazem obraz szlachty)
  • Andrzej Frycz Modrzewski O poprawie Rzeczypospolitej (postulat o ograniczeniu władzy szlachty i wprowadzeniu rządów demokratycznych)
  • Jan Andrzej Morsztyn – Wiersze (obraz życia dworskiego)
  • Wacław Potocki Pospolite ruszenie teraźniejsze (szlachta leniwa, nieskora do walki i niezorganizowana)

 

Obraz szlachty w utworach późniejszych:

  • Jędrzej Kitowicz Opis obyczajów za panowania Augusta III (obyczaje szlacheckie)
  • Ignacy Krasicki Do króla (krytyka szlachty)
  • Adam Naruszewicz Wiek zepsuty (krytyka szlachty)
  • Henryk Sienkiewicz Trylogia (polska siedemnastowieczna szlachta)
  • Władysław Reymont Chłopi (szlachta skłócona z ludnością wiejską)
  • Witold Gombrowicz Ferdydurke (szlachta w Bolimowie)

 

Bibliografia przedmiotowa

  • Z. Lewinówna, Posłowie, [w:] H. Rzewuski, Pamiątki Soplicy, Warszawa 1983.
  • A. Waśko, „Pamiątki Soplicy” na tle programowych wypowiedzi Henryka Rzewuskiego, „Pamiętnik Literacki” 1991, nr 1.

 

 

 

Pamiątki Soplicy