Motyw narodu
muz. Feliks Nowowiejski, sł. Maria Konopnicka Rota
Pieśń patriotyczna, której treść wyraża dążenie Polaków pozostających pod zaborem pruskim do emancypacji narodowościowej. Zbiorowy podmiot liryczny (naród) deklaruje przywiązanie do ojczystej ziemi, języka polskiego, historii i kultury: „Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, / nie damy pogrześć mowy!” Zapowiada walkę z wielowiekowym zniewoleniem. Wyraża silny sprzeciw wobec działań germanizacyjnych zaborcy, który w odpowiednim momencie („gdy zagrzmi złoty róg”), przerodzi się w zbrojny opór. Każdą strofę kończy zwrot: „Tak nam dopomóż Bóg!” Uroczysta, chorałowa i marszowa melodia osiąga kulminację na kluczowych słowach tekstu: wróg, Bóg, próg, róg.
muz. i sł. Jacek Kaczmarski Pięć głosów z kraju. Modlitwa (płyta Dzieci Hioba)
Modlitwa do Matki Boskiej o ocalenie narodu przed wielorakim głodem, prowadzącym do upadku moralnego. Chodzi nie tylko o głód chleba, ale także o głód miłości, której brak w serach, o głód zemsty, której nie potrzeba, o głód władzy, która jest w rzeczywistości siłą. Modlitwa o ocalenie narodu, który tonąc, pociąga innych za sobą na dno, który sam marząc, odmawia innym prawa do marzeń, który zadaje ciosy, by pozostawić ich ślady. Modlitwa o ocalenie nas przed nami samymi.
Inne przykłady muzyczne
- muz. anonim, sł. Wincenty z Kielczy Gaude Mater Polonia (hymn o męczeńskiej śmieci bohatera narodowego)
- muz. ludowa, sł. J. Wybicki Mazurek Dąbrowskiego (hymn państwowy)
- Fryderyk Chopin Rondo á la Krakowiak (polski taniec narodowy)
- Fryderyk Chopin Polonezy (polskie tańce narodowe)
- muz. i sł. anonim Marsz Polonii (Marsz 1846 roku) (marsz rozproszonych po świecie emigrantów)
- Stanisław Moniuszko Mazur z opery Straszny dwór (polski taniec narodowy)
- muz. i sł. anonim Gustaw Ehrenberg Szlachta w roku 1831 (Gdy naród do boju) (walka o tożsamość narodu))
- J. Kaczmarski Rejtan, czyli raport ambasadora (płyta Muzeum) (zdrada narodowa)
- J. Kaczmarski Limeryki o narodach (płyta Bankiet) (charakterystyka narodów świata)
- J. Kaczmarski Według Gombrowicza – narodu obrażanie (płyta Sarmatia vol. 2) (refleksja nad tożsamością narodu)
Motyw narodu w muzyce
Nawiązania do utworówMotyw agresji
Motyw akwatyczny
Motyw anioła
Motyw antyutopii
Motyw apokalipsy
Motyw arkadii
Motyw artysty
Motyw balu
Motyw bezdomności
Motyw biedy
Motyw bitwy
Motyw Boga
Motyw bogactwa
Motyw bólu po stracie
Motyw buntu
Motyw choroby
Motyw cierpienia
Motyw cudu
Motyw czarów
Motyw daru
Motyw dekalogu
Motyw diabła
Motyw dojrzewania
Motyw domu
Motyw donosicielstwa
Motyw duchów
Motyw dumy
Motyw dworku
Motyw dziecka
Motyw edenu/raju
Motyw elity/inteligencji
Motyw emancypacji/feminizmu
Motyw emigracji
Motyw grobu
Motyw heroizmu
Motyw Holokaustu
Motyw Ikara
Motyw inności
Motyw Jezusa
Motyw kary
Motyw katastrofizmu
Motyw kobiety
Motyw kochanków
Motyw konfliktu pokoleń
Motyw króla
Motyw krzywdy
Motyw kuszenia
Motyw kwiatu
Motyw listu/epistolografii
Motyw łagrów
Motyw małej ojczyzny
Motyw Maryi
Motyw maski
Motyw matki
Motyw mądrości
Motyw męża
Motyw miasta
Motyw miłości nieszczęśliwej
Motyw miłości romantycznej
Motyw miłości sentymentalnej
Motyw miłości szczęśliwej
Motyw młodości
Motyw muzyki
Motyw narodu
Motyw nauczyciela/mistrza
Motyw nienawiści
Motyw nieśmiertelności
Motyw nocy
Motyw Noego, arki, potopu
Motyw obozu koncentracyjnego
Motyw ogrodu
Motyw ojca
Motyw ojczyzny
Motyw pamięci
Motyw piekła
Motyw podróży
Motyw poety/poezji
Motyw przemijania
Motyw przyjaźni
Motyw przyrody
Motyw radości
Motyw rewolucji
Motyw rodziny
Motyw rycerza
Motyw rzeczy
Motyw samotności
Motyw snu
Motyw starości
Motyw szkoły
Motyw śmierci
Motyw tańca
Motyw teatru
Motyw tęsknoty
Motyw ucznia
Motyw upadku moralnego
Motyw utopii
Motyw władzy
Motyw wojny
Motyw wolności
Motyw wsi
Motyw wyzysku
Motyw zabójstwa
Motyw zapomnienia
Motyw zazdrości
Motyw zgody
Motyw zguby
Motyw zła
Motyw zwierząt
Motyw żołnierza
Motyw żony
Motyw Żyda