Motyw maski - Motyw maski w malarstwie

Pietro Longhi Nosorożec w Wenecji

Artysta namalował wydarzenie autentyczne, choć scena wygląda jak wyjęta ze snu lub płócien surrealistów. Widzimy dziwaczne zwierzę z prehistorycznie wyglądającą głową, o ciemnej zrogowaciałej skórze. Na drugim planie, nie mniej dziwaczni weneccy birbanci z maskami na twarzach i z ciemnymi kapeluszami na głowach. Dziwne zwierzę i tak wydaje się bardziej wolne w swoim nieokrzesaniu, w przeciwieństwie do arystokratycznych hulaków, zmanierowanych i spętanych przez ciasne ograniczenia społecznych formuł. Maska w tym przypadku jest częścią zachowań ludzi pozbawionych naturalnych zachowań i obyczajów nie tylko w czasie karnawału.

Władysław Ślewiński Maska i książki

Obraz ma zdecydowanie symboliczne przesłanie. Maska jest tu znakiem przemijania marności losu ludzkiego. Nie bez znaczenia dla interpretacji obrazu może być fakt, że w czasie gdy artysta go malował, paryskie gazety rozpisywały się o topielicy wyłowionej z Sekwany. Zabarwienie twarzy-maski sugeruje ten kierunek interpretacji. Kolorystyka – ciemny fiolet, ciemny błękit ­– sugeruje stany pełne mistycyzmu i tajemnicy.

Inne przykłady malarskie:

• Francis Picabia Po deszczu (zakochani o maskowatych twarzach całują się)
• Salvador Dali Marzenie senne (zjawa senna z zarośniętymi powiekami i ustami)
• Max Beckmann Podróż na rybach
• Max Ernst Ubieranie poślubionej (kobieta w masce i pióropuszu), Anioł ognia (wirujące szaty z maską potwora)
• Victor Brauner Rysunek woskiem (twarz-maska nawiązująca do różnych obszarów kulturowych), Mythotomie (twarze-maski piętrzące się jedna na drugiej)
• Francis Bacon Studium głowy Luciena Freuda (portret przyjaciela artysty ze zdeformowaną twarzą)
• James Ensor Intryga (twarze-maski)
• Wojciech Weiss Autoportret z maskami (maski jako symbol „maskarady uczuć” /określenie W. Weissa/)
• Witold Wojtkiewicz Cyrk (Przed teatrzykiem) (twarz-maska)