Motyw Ikara
Grażyna Pstrokońska-Nawratil Ikar na wielką orkiestrę symfoniczną
Utwór, w którym kompozytorka starała się wniknąć w istotę ludzkich marzeń. Dzięki wewnętrznemu podziałowi (divisi) pierwszych i drugich skrzypiec, każdy instrument realizuje indywidualną partię. Są to naprzemiennie wznoszące się i opadające kilkunastodźwiękowe pochody, które inicjowane z pewnym opóźnieniem tworzą wielodźwiękowe, dysonansowe współbrzmienia. Pochody, którym towarzyszy narastanie dynamiki i stopniowe przyspieszanie tempa, ilustrują wznoszący się lot legendarnego Ikara. Wstrzymanie akcji muzycznej i wydłużenie najwyższych dźwięków zwieńczających te motywy można zinterpretować jako ilustrację lotu szybowego. Wybijające się na tle skrzypiec pojedyncze, urywane dźwięki ksylofonu, fortepianu i harfy oraz szybkie, powtarzane, pojedyncze dźwięki wibrafonu są zapowiedzią nieuniknionej tragedii.
muz. Mariusz Musialski, sł. Wojciech Byrski, wyk. IRA Ikar (płyta Ogień)
Opowieść Ikara o powodach wzbicia się w przestworza. Chciał zdobyć wiedzę o świecie, pokonać lęk przed codziennością, móc spokojnie zasnąć: „Żebym poczuć mógł jak się czuje Bóg”. Gdy walczył z porywami wiatru, który rozerwał jego skrzydła, na ziemi tłum oczekiwał jego upadku. Jego pragnienia są odwiecznymi pragnieniami człowieka: „Patrzeć poprzez mrok i widzieć / Dostać więcej niż dziś mam”, osiągnąć sukces, wznieść się w powietrze, zwyciężyć śmierć, „Wiecznie kochać, wiecznie żyć / Wolnym być, sobą być”.
Inne przykłady muzyczne
- muz. T. Machl, sł. Owidiusz Lot Ikara (legenda Ikara)
- B. Konowalski Ptak, Ikar, my (odwieczne marzenia człowieka)
- N.M. Kuźnik Ikar (mit o Ikarze)
- Z. Bargielski Ikar (mit o Ikarze)
- P. Mykietyn …choć doleciał Dedal… (marzenia o niemożliwym)
- Nomadi Icaro (płyta Un giorno insieme) (marzenia Ikara)
- muz. W. Hoffmann i G. Kupczyk, sł. A. Sobczak, wyk. Turbo Szalony Ikar (płyta Dorosłe dzieci) (ryzyko śmierci ceną wolności)
- muz., sł. i wyk. J. Kaczmarski Lot Ikara (płyta Mimochodem) (Ikar – symbol realizacji marzeń)
- muz. G. Turnau, sł. L.A. Moczulski Lot nasz podniebny (płyta 11:11) (podniebny lot i spadanie)
- muz., sł. i wyk. Vir Jak Ikar (płyta Nie wiem…) (lot ku słońcu)
Motyw Ikara w muzyce
Nawiązania do utworówMotyw agresji
Motyw akwatyczny
Motyw anioła
Motyw antyutopii
Motyw apokalipsy
Motyw arkadii
Motyw artysty
Motyw balu
Motyw bezdomności
Motyw biedy
Motyw bitwy
Motyw Boga
Motyw bogactwa
Motyw bólu po stracie
Motyw buntu
Motyw choroby
Motyw cierpienia
Motyw cudu
Motyw czarów
Motyw daru
Motyw dekalogu
Motyw diabła
Motyw dojrzewania
Motyw domu
Motyw donosicielstwa
Motyw duchów
Motyw dumy
Motyw dworku
Motyw dziecka
Motyw edenu/raju
Motyw elity/inteligencji
Motyw emancypacji/feminizmu
Motyw emigracji
Motyw grobu
Motyw heroizmu
Motyw Holokaustu
Motyw Ikara
Motyw inności
Motyw Jezusa
Motyw kary
Motyw katastrofizmu
Motyw kobiety
Motyw kochanków
Motyw konfliktu pokoleń
Motyw króla
Motyw krzywdy
Motyw kuszenia
Motyw kwiatu
Motyw listu/epistolografii
Motyw łagrów
Motyw małej ojczyzny
Motyw Maryi
Motyw maski
Motyw matki
Motyw mądrości
Motyw męża
Motyw miasta
Motyw miłości nieszczęśliwej
Motyw miłości romantycznej
Motyw miłości sentymentalnej
Motyw miłości szczęśliwej
Motyw młodości
Motyw muzyki
Motyw narodu
Motyw nauczyciela/mistrza
Motyw nienawiści
Motyw nieśmiertelności
Motyw nocy
Motyw Noego, arki, potopu
Motyw obozu koncentracyjnego
Motyw ogrodu
Motyw ojca
Motyw ojczyzny
Motyw pamięci
Motyw piekła
Motyw podróży
Motyw poety/poezji
Motyw przemijania
Motyw przyjaźni
Motyw przyrody
Motyw radości
Motyw rewolucji
Motyw rodziny
Motyw rycerza
Motyw rzeczy
Motyw samotności
Motyw snu
Motyw starości
Motyw szkoły
Motyw śmierci
Motyw tańca
Motyw teatru
Motyw tęsknoty
Motyw ucznia
Motyw upadku moralnego
Motyw utopii
Motyw władzy
Motyw wojny
Motyw wolności
Motyw wsi
Motyw wyzysku
Motyw zabójstwa
Motyw zapomnienia
Motyw zazdrości
Motyw zgody
Motyw zguby
Motyw zła
Motyw zwierząt
Motyw żołnierza
Motyw żony
Motyw Żyda