Motyw cudu
Biblia, Ewangelie
Biblia jest jedynym w swoim rodzaju zbiorem cudów. Ewangelie, w których opisane zostało życie Jezusa, opowiadają o niezwykłych wydarzeniach, w których On uczestniczył. Jest kilka najbardziej znanych cudów, których dokonał Jezus. Najbardziej znane cuda to: przemiana wody w wino w Kanie Galilejskiej, rozmnożenie chleba, wskrzeszenie Łazarza, córki Jaira. Najważniejszy cud dla religii chrześcijańskiej to zmartwychwstanie Jezusa, które dokonało się w trzecim dniu po jego ukrzyżowaniu. Biblijne cuda mają na celu pokazanie wszechmocy Boga, ale przede wszystkim służą jako znak, że Jezus pochodzi od Boga właśnie.
Gall Anonim Kronika polska
Kronika polska jest panegirykiem na cześć króla Bolesława Krzywoustego. W pieśni wstępnej do pierwszej księgi Krzywousty został przedstawiony jak w żywotach świętych. Snuta jest w niej opowieść o cudownych narodzinach przyszłego króla. Królowa nie miała szans na powicie dziecka, mimo tego, dzięki wstawiennictwu św. Idziego., do którego zwróciła się z prośbą, udało jej się to. Tutaj zwrócenie uwagi na cudowne narodziny przyszłego króla ma pokazać, że Krzywousty jest kimś wyjątkowym.
Kwiatki św. Franciszka z Asyżu, Rozdz. 21. O przenajświętszym cudzie, którego święty Franciszek dokonał nawróciwszy okrutnie dzikiego wilka z Gubbio
We włoskim mieście Gubbio grasował wilk. Był bardzo niebezpieczny dla ludzi, atakował ich i zjadał. Św. Franciszek z Asyżu nie przestraszył się tego zwierzęcia i dokonał cudu – nawrócił je. Kazał drapieżnikowi, w imię Chrystusa, przestać nękać zarówno ludność, jak i zwierzęta. W zamian za tę zmianę ludzie mieli karmić wilka, by nie zdechł z głodu. Zwierzę usłuchało św. Franciszka i złagodniało.
Henryk Sienkiewicz Potop
Autor opisuje oblężenie przez Szwedów klasztoru jasnogórskiego. Pisze, jak pewnego dnia żołnierze szwedzcy odkrywają, że klasztor pojawia się i znika (mżył drobny deszcz, unosiła się zimna mgła). Zdziwieni stwierdzają także, że – kiedy celować działem w Jasną Górę – ta jakby unosi się i opada, co uniemożliwia trafienie. Innym razem żołnierze zauważają jak świątynia wzniosła się ponad mgły. Przyprawia ich to o strach. Koniec końców, Szwedzi wycofują się – klasztor jest uratowany. Należy pamiętać, że Sienkiewicz pominął fakty, które mogły burzyć jego założenie pisania „ku pokrzepieniu serc”. Temu też celowi służyły obszerne opisy obrony Jasnej Góry, a także cudu.
Wisława Szymborska Jarmark cudów
W wierszu przedstawiona została cała lista cudów. Jak się okazuje, jest ich tyle, że każdy może w nich przebierać i ostatecznie dopasować któryś dla siebie – mamy więc do czynienia z istnym jarmarkiem. Cuda są, według poetki, różne: pospolite, zwykłe, jedne z wielu, kilka w jednym, pierwsze lepsze, nierzucające się w oczy i wiele, wiele innych. Nawet, jak to przy zakupie różnych produktów bywa, można dostać cud gratisowy:
Cud dodatkowy, jak dodatkowe jest wszystko:
co nie do pomyślenia
jest do pomyślenia.
Wiersz przesyca charakterystyczna dla poezji Szymborskiej nutka ironii. Wszystkie wymienione cudy równają się jednemu, wymienionemu jako pierwszy, czyli pospolitemu. Cudem są najbardziej codzienne sytuacje, jak szczekanie psów za oknem. Są nim też dzieła Matki Natury, jak drzewo, które odbija się w wodzie czy przeciętna krowa właśnie dlatego, że jest krową. Cudem jest całe życie, na które składają się cuda pomniejsze, najzwyklejsze, a jednocześnie bardzo rzadko dostrzegalne.
Inne przykłady literackie:
- Pieśń o Rolandzie (na miejsce śmierci Rolanda przyleciały anioły, by zabrać jego duszę do nieba);
- Mikołaj z Wilkowiecka Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim (o cudzie Zmartwychwstania);
- Jan Andrzej Morsztyn Cuda miłości (sonet o tym, jak zmienia się człowiek pod wpływem miłości);
- Aleksander Puszkin Bajka o carze Sałtanie (cudem jest bogate miasto na wcześniej niezamieszkałej wyspie);
- Wojciech Bogusławski Cud mniemany, czyli Krakowiacy i górale (cud, który pogodził Krakowiaków i górali);
- Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (cudowne uzdrowienie poety dzięki wstawiennictwu Najświętszej Marii Panny);
- Zygmunt Krasiński Nie-Boska komedia (cudem pojawienie się na niebie postaci Chrystusa);
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer Ekstaza (cudem jest ukochana kobieta);
- Bolesław Leśmian Pan Błyszczyński (ogród Pana Błyszczyńskiego miejscem cudów);
- Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Cud zieleni (różne odcienie zieleni – cudem); Cud nietoperza (cudem dla nietoperza jest umiejętność latania);
- Edward Stachura Może się stanie raz jeden cud (wiara w cud zakochanego);
- Zbigniew Herbert Wit Stwosz: Uśnięcie NMP (cudem misternie wykonany ołtarz Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie);
- Antoni Kozłowski Harmonia Mabon (cudem obumarcie przyrody, bo się z powrotem odrodzić);
- Ignacy Karpowicz Cud (miłość pielęgniarki do nieboszczyka, cudem to, że jego ciało nie stygnie).
Motyw cudu w literaturze
Nawiązania do utworówMotyw agresji
Motyw akwatyczny
Motyw anioła
Motyw antyutopii
Motyw apokalipsy
Motyw arkadii
Motyw artysty
Motyw balu
Motyw bezdomności
Motyw biedy
Motyw bitwy
Motyw Boga
Motyw bogactwa
Motyw bólu po stracie
Motyw buntu
Motyw choroby
Motyw cierpienia
Motyw cudu
Motyw czarów
Motyw daru
Motyw dekalogu
Motyw diabła
Motyw dojrzewania
Motyw domu
Motyw donosicielstwa
Motyw duchów
Motyw dumy
Motyw dworku
Motyw dziecka
Motyw edenu/raju
Motyw elity/inteligencji
Motyw emancypacji/feminizmu
Motyw emigracji
Motyw grobu
Motyw heroizmu
Motyw Holokaustu
Motyw Ikara
Motyw inności
Motyw Jezusa
Motyw kary
Motyw katastrofizmu
Motyw kobiety
Motyw kochanków
Motyw konfliktu pokoleń
Motyw króla
Motyw krzywdy
Motyw kuszenia
Motyw kwiatu
Motyw listu/epistolografii
Motyw łagrów
Motyw małej ojczyzny
Motyw Maryi
Motyw maski
Motyw matki
Motyw mądrości
Motyw męża
Motyw miasta
Motyw miłości nieszczęśliwej
Motyw miłości romantycznej
Motyw miłości sentymentalnej
Motyw miłości szczęśliwej
Motyw młodości
Motyw muzyki
Motyw narodu
Motyw nauczyciela/mistrza
Motyw nienawiści
Motyw nieśmiertelności
Motyw nocy
Motyw Noego, arki, potopu
Motyw obozu koncentracyjnego
Motyw ogrodu
Motyw ojca
Motyw ojczyzny
Motyw pamięci
Motyw piekła
Motyw podróży
Motyw poety/poezji
Motyw przemijania
Motyw przyjaźni
Motyw przyrody
Motyw radości
Motyw rewolucji
Motyw rodziny
Motyw rycerza
Motyw rzeczy
Motyw samotności
Motyw snu
Motyw starości
Motyw szkoły
Motyw śmierci
Motyw tańca
Motyw teatru
Motyw tęsknoty
Motyw ucznia
Motyw upadku moralnego
Motyw utopii
Motyw władzy
Motyw wojny
Motyw wolności
Motyw wsi
Motyw wyzysku
Motyw zabójstwa
Motyw zapomnienia
Motyw zazdrości
Motyw zgody
Motyw zguby
Motyw zła
Motyw zwierząt
Motyw żołnierza
Motyw żony
Motyw Żyda