Typ liryki
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego jest przykładem liryki pośredniej, liryki maski, w której podmiot liryczny wciela się w zwierzę i jemu przypisuje własne uczucia i odczucia.
Podmiot liryczny i jego kreacja
Podmiotem lirycznym w sensie dosłownym jest wilk, który ucieka przed tropiącym go mężczyzną. Oczywiście w sensie metaforycznym chodzi o człowieka, który ucieka przed drugim człowiekiem.
Sensy utworu
Podmiot liryczny to tak naprawdę człowiek wojny, który przeżywa głęboko jej tragizm i cierpi. Cały wiersz jest tak naprawdę odzwierciedleniem zdania: „Człowiek człowiekowi wilkiem”. Człowiek czasu zagłady zostawia po sobie tropy, ucieka do nory, ukrywa się, boi. Najprawdopodobniej zastanawia się, czy łatwo go wytropić. Poza tym ów pęd, ucieczkę przed drugim człowiekiem, myśliwym odzwierciedla pytanie retoryczne:
Jakże płyną te sosny?
oraz stwierdzenie, że ta ucieczka w zasadzie nie ma końca. Podmiot lityczny pyta sam siebie:
Czy to prawda, że żyłem rybą przed potopem
i że jestem dziś wilkiem kochającym kwiaty?
Oczywiście to pytanie retoryczne odnosi się do człowieka, który ma w sobie zakorzenione pewne wartości. Niewątpliwie zdanie to można skojarzyć z liryką pokolenia Kolumbów, czyli młodych ludzi, którzy dopiero weszli w świat, zaczęli poznawać życie, a już dopadł ich koszmar wojny. Dawniej wierzyli w wartości, takie jak: miłość, prawda, dobro i piękno. Jednak wojna zweryfikowała te marzenia. Pozostała jedynie łagodność i wiara. Podmiot liryczny cierpi, ponieważ zdaje sobie sprawę, że wojna niesie ze sobą tylko ofiary. On czuje się jak tropiony wilk, ale ten, który tropi, myśliwy, „też był kiedyś człowiekiem”. Wojna odziera więc z człowieczeństwa wszystkich, zaciera się granica między katem a ofiarą.
Budowa utworu
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego jest tekstem stychicznym. Jak podaje Słownik terminów literackich jest to rodzaj wiersza, w którym wersy nie grupują się w wyższe rzędy, jakimi są strofy. Wiersz składa się z ośmiu wersów, bez układu rymów.
Bibliografia przedmiotowa
- W. Budzyński, Testament Krzysztofa Kamila, Warszawa 1998.
- I. Nowacka, Poezje Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Lublin 2004.
- Z. Wasilewski, Legenda Baczyńskiego, Warszawa 1996.
- S. Zabierowski, Krzysztof Kamil Baczyński. Biografia i legenda, Wrocław-Kraków 1990.
Lasem
Antygona
Apokalipsa
Bajki Krasickiego
Ballady Mickiewicza
Balon
Będziecie moimi świadkami
Biblia
Bibliografia barok
Bibliografia oświecenie
Bibliografia renesans
Bibliografia romantyzm
Bibliografia starożytność
Bibliografia średniowiecze
Bogurodzica
Boska komedia
Cesarz
Chłopi
Cierpienia młodego Wertera
Cudzoziemka
Dziady II
Dziady III
Dziady IV
Dzieje Tristana i Izoldy
Dżuma
Ferdydurke
Folwark zwierzęcy
Fraszki Kochanowskiego
Gloria victis
Granica
Hamlet
Iliada
Inny świat
Jądro ciemności
Kamień na kamieniu
Kamizelka
Kartoteka
Kazania sejmowe
Konrad Wallenrod
Kordian
Kronika polska Galla Anonima
Kronika polska Wincentego Kadłubka
Król Edyp
Księga Hioba
Księga Rodzaju
Kwiatki św. Franciszka
Lalka
Lament świętokrzyski
Latarnik
Legenda o św. Aleksym
Listy Krasińskiego
Listy starego diabła do młodego
Lord Jim
Ludzie bezdomni
Madame
Makbet
Mała apokalipsa
Medaliony
Mendel Gdański
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki
Miłosierdzie gminy
Miłość w Biblii
Mistrz i Małgorzata
Mitologia
Nad Niemnem
Następny do raju
Nie-Boska komedia
Obrona Sokratesa
Oda do młodości
Odprawa posłów greckich
Odyseja
Opowiadania Borowskiego
Pamiątki Soplicy
Pamięć i tożsamość
Pamiętnik z powstania warszawskiego
Pamiętniki
Pan Tadeusz
Pierwszy krok w chmurach
Pieśni Kochanowskiego
Pieśń o Rolandzie
Początek
Poezja Staffa
Poezja Asnyka
Poezja Baczyńskiego
Poezja Barańczaka
Poezja Białoszewskiego
Poezja Bursy
Poezja Gałczyńskiego
Poezja Grochowiaka
Poezja Herberta
Poezja Horacego
Poezja Iwaszkiewicza
Poezja Karpińskiego
Poezja Kasprowicza
Poezja Konopnickiej
Poezja Leśmiana
Poezja Miłosza
Poezja Morsztyna
Poezja Naborowskiego
Poezja Norwida
Poezja Potockiego
Poezja Przerwy-Tetmajera
Poezja Przybosia
Poezja Różewicza
Poezja Sępa-Szarzyńskiego
Poezja Słowackiego
Poezja Staffa
Poezja Szymborskiej
Poezja Tuwima
Poezja Twardowskiego
Popiół i diament
Potop
Powracająca fala
Powrót posła
Pożoga
Proces
Przedwiośnie
Przypowieści
Psalmy
Rok 1984
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
Rozmowy z katem
Satyry Krasickiego
Sir Tomasz More odmawia
Skąpiec
Sklepy cynamonowe
Sonety krymskie
Szewcy
Szkice węglem
Śluby panieńskie
Świętoszek
Tango
Teatr i dramat antyczny
Trans-Atlantyk
Transakcja wojny chocimskiej
Treny Kochanowskiego
Wesele
Wieża
Wyznania
Z legend dawnego Egiptu
Zabytki języka polskiego
Zapiski więzienne
Zbrodnia i kara
Zdążyć przed Panem Bogiem
Zemsta
Żywot człowieka poczciwego