Podstawowe informacje o bohaterze
Józef K. to główny bohater Procesu Franza Kafki. Ma trzydzieści lat i jest człowiekiem samotnym, a jego daleka rodzina mieszka na prowincji. Nie posiada własnego mieszkania. Wynajmuje pokój w pensjonacie pani Grubach. On sam jest urzędnikiem bankowym. Pracuje na wysokim stanowisku tzw. prokurenta, czyli pełnomocnika swojej firmy upoważnionego do działania w jej imieniu. W wyniku bliżej nieznanych okoliczności zostaje oskarżony. Przez prawie rok toczy się przeciwko niemu rozprawa sądowa, która wydaje się mieć wiele niewyjaśnionych wątków, absurdalnych sytuacji i paradoksalnych zdarzeń. Nie wie do końca, za co jest oskarżony i czemu przeciwko niemu toczy się sprawa. Niemniej zostaje osądzony i skazany. Karę śmierci wymierzą się mu w kamieniołomach za miastem.
Charakterystyka bohatera
Józef K. jest człowiekiem przeciętnym, niczym się nie wyróżnia. Niespodziewanie jego ustabilizowane życie praworządnego obywatela legnie w gruzach. Zostaje oskarżony z nie wiadomo jakiego powodu. Od samego początku broni się, próbuje wyjaśnić dręczące go wątpliwości. Nie jest świadomy faktu, że jego przeciwnikiem jest silna, rozbudowana i skorumpowana machina biurokracji. Podejmuje walkę o siebie i swoją godność. Mimo tego zamieszania stara się normalnie funkcjonować, chodzi do pracy, załatwia swoje sprawy i spotyka się ze znajomymi. Ale z każdym dniem wydaje mu się, że każda napotkana osoba spiskuje przeciwko niemu i należy do sądu. Coraz bardziej czuje się osaczony i samotny. Próbuje się bronić. Zatrudnia adwokata. Prosi o pomoc innych. Nikt nie jest w stanie mu pomóc, a jego starania nie tylko nie przynoszą efektów, ale pogarszają jego sytuację. Jeszcze na początku, kiedy kieruje się logiką i zdrowym rozsądkiem, protestuje, oskarża i tłumaczy wszystkim, że cała ta sprawa to jedno absurdalne nieporozumienie, które na pewno szybko się wyjaśni. Z biegiem czasu jednak czuje się coraz bardziej wyczerpany i zmęczony. Zawodzą go przyjaciele, narasta w nim przekonanie o własnej bezsilności i samotności. Do końca podejmuje aktywną walkę o siebie, sam prowadzi swoją obronę. Wie jednak, że uwodnienie własnej niewinności lub stwierdzenie pomyłki sądu jest nieprawdopodobne. Józef K. nie rozumie tego, ale jego niepokój i dezorientacja są tak silne, że przeradzają się w rezygnację i chorobliwą akceptację wypaczonej rzeczywistości. Jedyna, wydawałoby się wiarygodna osoba, jaką jest kapelan więzienny, pozbawia Józefa ostatecznych złudzeń. Przypowieścią o odźwiernym strzegącym wejścia do prawa uświadamia bohaterowi, że prawo jest niedostępne dla niego, nie służy dobru ogółu, a światem rządzi tylko kłamstwo. Po tych słowach bohater załamuje się całkowicie, poddaje się, biernie zgadza się na wyrok. Jest tak oszołomiony absurdalnością swojej sytuacji, że przestaje myśleć logicznie i zamienia się w bezwolną marionetkę-ofiarę. Świat, w którym porusza się bohater, przypomina rzeczywistość zinstytucjonalizowanego systemu władzy. Instytucją jest tu sąd sprawujący nieograniczoną władzę nad człowiekiem, decydujący o jego życiu lub śmierci. Problem winy lub niewinności jest tak naprawdę nieistotny. Liczy się tylko sam proces, w którym im bardziej Józef K. stara się dowieść swojej niewinności, tym bardziej sam się obciąża. W rzeczywistości kłamstwa i manipulacji, życia pełnego presji i strachu, bohater nie jest w stanie normalnie funkcjonować. Mimo że nie zna wyroku sądu, Józef K. czeka na wyrok. Gdy zjawiają się u niego dwaj funkcjonariusze, jest przygotowany na śmierć, jakby przeczuwał najgorsze. Zostaje wyprowadzony z domu jak złoczyńca i udaje się z oprawcami za miasto. Nie stawia oporu, zgadza się na egzekucję. Widząc ich niezdecydowanie co do sposobu wykonania wyroku, przechodzi mu przez głowę myśl, by zrobić to samemu. Jest mu już bez różnicy. Widzi bezsens swojego położenia. Osamotniony, opuszczony i upokorzony, ginie „jak pies”.
Józef K. - charakterystyka postaci
Antygona
Apokalipsa
Bajki Krasickiego
Ballady Mickiewicza
Balon
Będziecie moimi świadkami
Biblia
Bibliografia barok
Bibliografia oświecenie
Bibliografia renesans
Bibliografia romantyzm
Bibliografia starożytność
Bibliografia średniowiecze
Bogurodzica
Boska komedia
Cesarz
Chłopi
Cierpienia młodego Wertera
Cudzoziemka
Dziady II
Dziady III
Dziady IV
Dzieje Tristana i Izoldy
Dżuma
Ferdydurke
Folwark zwierzęcy
Fraszki Kochanowskiego
Gloria victis
Granica
Hamlet
Iliada
Inny świat
Jądro ciemności
Kamień na kamieniu
Kamizelka
Kartoteka
Kazania sejmowe
Konrad Wallenrod
Kordian
Kronika polska Galla Anonima
Kronika polska Wincentego Kadłubka
Król Edyp
Księga Hioba
Księga Rodzaju
Kwiatki św. Franciszka
Lalka
Lament świętokrzyski
Latarnik
Legenda o św. Aleksym
Listy Krasińskiego
Listy starego diabła do młodego
Lord Jim
Ludzie bezdomni
Madame
Makbet
Mała apokalipsa
Medaliony
Mendel Gdański
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki
Miłosierdzie gminy
Miłość w Biblii
Mistrz i Małgorzata
Mitologia
Nad Niemnem
Następny do raju
Nie-Boska komedia
Obrona Sokratesa
Oda do młodości
Odprawa posłów greckich
Odyseja
Opowiadania Borowskiego
Pamiątki Soplicy
Pamięć i tożsamość
Pamiętnik z powstania warszawskiego
Pamiętniki
Pan Tadeusz
Pierwszy krok w chmurach
Pieśni Kochanowskiego
Pieśń o Rolandzie
Początek
Poezja Staffa
Poezja Asnyka
Poezja Baczyńskiego
Poezja Barańczaka
Poezja Białoszewskiego
Poezja Bursy
Poezja Gałczyńskiego
Poezja Grochowiaka
Poezja Herberta
Poezja Horacego
Poezja Iwaszkiewicza
Poezja Karpińskiego
Poezja Kasprowicza
Poezja Konopnickiej
Poezja Leśmiana
Poezja Miłosza
Poezja Morsztyna
Poezja Naborowskiego
Poezja Norwida
Poezja Potockiego
Poezja Przerwy-Tetmajera
Poezja Przybosia
Poezja Różewicza
Poezja Sępa-Szarzyńskiego
Poezja Słowackiego
Poezja Staffa
Poezja Szymborskiej
Poezja Tuwima
Poezja Twardowskiego
Popiół i diament
Potop
Powracająca fala
Powrót posła
Pożoga
Proces
Przedwiośnie
Przypowieści
Psalmy
Rok 1984
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
Rozmowy z katem
Satyry Krasickiego
Sir Tomasz More odmawia
Skąpiec
Sklepy cynamonowe
Sonety krymskie
Szewcy
Szkice węglem
Śluby panieńskie
Świętoszek
Tango
Teatr i dramat antyczny
Trans-Atlantyk
Transakcja wojny chocimskiej
Treny Kochanowskiego
Wesele
Wieża
Wyznania
Z legend dawnego Egiptu
Zabytki języka polskiego
Zapiski więzienne
Zbrodnia i kara
Zdążyć przed Panem Bogiem
Zemsta
Żywot człowieka poczciwego