Joseph Conrad

Joseph Conrad – właściwe nazwisko to Teodor Józef Konrad Korzeniowski. Urodził się 3 grudnia 1857 w Berdyczowie, a zmarł 3 sierpnia 1924 w Canterbury. Był brytyjskim pisarzem (choć to kwestia sporna) polskiego pochodzenia. Pisał w języku angielskim. Pochodził z rodziny o patriotycznych korzeniach – rodzice za działalność przeciwko caratowi skazani zostali na zesłanie do Wołogdy, a wuj Bobrowski był jednym z przywódców powstania styczniowego. Korzeniowski dość wcześnie stracił matkę, bo w 1865 roku, ojciec był na zesłaniu, więc opiekował się nim brat Tadeusz. Apollo Korzeniowski powrócił z zesłania w 1869 roku i rodzina zamieszkała w Krakowie, gdzie Teodor ukończył słynne gimnazjum św. Anny. W wieku siedemnastu lat, po śmierci ojca, wyjechał do Marsylii i tam został marynarzem. Popadł jednak w długi, podobno był zamieszany w nielegalny handel bronią. W 1878 roku wyjechał do Anglii i rozpoczął służbę w marynarce. Osiem lat później został kapitanem i otrzymał obywatelstwo Wielkiej Brytanii. Potem rozpoczął się intensywny okres podróży morskich po świecie. Korzeniowski był na Dalekim Wschodzie, w Australii, Oceanii, pływał do Konga. W latach dziewięćdziesiątych osiadł na stałe w Anglii. Pierwsza powieść, Szaleństwo Almayera, ukazała się w 1895 roku. Jednak nie przyniosła ona Korzeniowskiemu ani wielkiej sławy, ani pieniędzy. Dopiero kolejne powieści, zawierające elementy autobiograficzne, zmieniły sytuację pisarza. Do tej pory trwa spór o to, czy Korzeniowski jest pisarzem angielskim czy polskim. Prawdą jest, że zawsze twierdził, iż język angielski najlepiej oddaje to, co chce powiedzieć, że nie potrafi pisać w języku polskim. Jednak do końca życia mówił po angielsku z bardzo silnym polskim akcentem, żywo interesował się tym, co działo się w Polsce pod zaborami, brał udział w różnego rodzaju dyskusjach na tematy polityczne. Nawet pod koniec życia planował powrót do kraju, ale pomysł ten nie został przez pisarza zrealizowany.

 

Najważniejsze utwory to:

 

Jądro ciemności – to w zasadzie nowela-opowiadanie, w której jednym z narratorów jest Charles Marlow. Opowiada on historię swojej podróży po Kongo, w głąb afrykańskiego lądu. Marlow jest przerażony tym, co widzi – wykorzystywaniem czarnych mieszkańców Afryki przez białych ludzi. Jedno z zadań Marlowa polegało na odnalezieniu Kurtza, człowieka, o którym krążyły po Afryce legendy. Był on agentem handlowym, ale rozeszły się pogłoski o jego chorobie. Kiedy Marlow dociera wreszcie do Kurtza, okazuje się, że ten stworzył własne wojsko złożone z murzynów i stał się kimś w rodzaju kacyka. Jest bardzo chory, ale ma silny głos, a Afrykańczycy potwornie się go boją, ponieważ Kurtz jest panem życia i śmierci.

 

Lord Jim – to historia Jima, młodego człowieka, który został pierwszym oficerem na statku przewożącym pielgrzymów. Kiedy podczas podróży statek zostaje uszkodzony, cała załoga opuszcza łódź. Zachowują się jak tchórze, a Jim nimi gardzi. Jednak bardziej chyba intuicyjnie w ostatnim momencie wskakuje do jednej z łodzi ratunkowych i czynu tego żałuje do końca. Statek został uratowany, a załoga oskarżona. Jim przyjmuje na siebie winę, jego postawa jest pełna honoru i godności. Dalsza historia pokazuje go jako tułacza, który ma wieczne poczucie winy i którego fatum nie opuszcza.

 

Inne ważne utwory to:

Szaleństwo Almayera, Wykolejeniec, Murzyn z załogi „Narcyza”, Opowieści niepokojące, Młodość, Tajfun, Nostromo, Tajny agent, Sześć opowieści, Ze wspomnień, W oczach Zachodu, Los, Zwycięstwo, Smuga cienia, Złota strzała, Ocalenie, Korsarz, Między lądem a morzem.

 

Utwory autora