Popiół i diament należy do nurtu literatury zaangażowanej. Określeniem tym mianowane są utwory, które poruszają tematykę związaną z problemami współczesnymi dla pisarza. Jest to powieść zaangażowana w aktualne przemiany polityczne, społeczne i historyczne kształtującej się tuż po wojnie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Charakterystyczne dla tego gatunku utworu jest konkretne przedstawienie faktów, a jednocześnie pozostawianie miejsc niedookreślonych, ingerowanie w światopogląd czytelnika i próba uświadomienia mu istotności poruszanych kwestii.
Utwór Andrzejewskiego wprawdzie zakłamuje rzeczywistość historyczną, o czym była mowa już wcześniej, jednak jest pierwszym utworem powojennej Polski, który bezpośrednio nawiązuje do aktualnych wówczas tematów, opisując zarówno historię najnowszą, jak i skupiając się na przedstawieniu kondycji polskiego społeczeństwa po zakończeniu II wojny światowej.
- Popiół i diament - opracowanie
- Popiół i diament - streszczenie
- Charakterystyka postaci