Informacje wstępne

Podstawowe informacje o fraszkach

Twórcami tego gatunku w dobie odrodzenia byli: Dantyszek, Rozjusz, Krzycki i oczywiście Kochanowski. Ten ostatni natchnienie najprawdopodobniej znalazł we Włoszech, w winiarniach, gdzie zbierała się młodzież połączona miłością do starożytnego piękna i uroków życia. Później fraszki Kochanowskiego swój triumf święciły na dworze ostatniego Jagiellona, przy stołach Padniewskiego i Myszkowskiego. Mimo iż Zygmunt August był nieszczęśliwym królem (przede wszystkim ze względu na brak potomka), to jednak cały dwór bawił się za jego plecami. W okresie czarnoleskim, kiedy to następuje stabilizacja życiowa, Kochanowski nie przestaje pisać fraszek. Mają one jednak charakter znacznie bardziej refleksyjny, filozoficzny, poważny. Zmienia się życie poety i zmienia się tematyka fraszek. Dziś mamy ponad 480 fraszek Kochanowskiego, które zostały ułożone w trzy księgi.

Gatunek literacki

Fraszka – w języku włoski słowo frasca oznacza „gałązkę”. Jest to krótki utwór poetycki pisany wierszem, stanowiący odmianę epigramatu o charakterze żartobliwym, oparty na ciekawym pomyśle i dowcipnie spointowany. Jan Kochanowski nie tylko wprowadził ten gatunek do literatury polskiej, ale też ustalił aktualny do dziś wzór poetycki. W dawnej poezji przeważał typ fraszki narracyjnej, opartej na komizmie sytuacyjnym, natomiast w poezji współczesnej dominują raczej fraszki posługujące się dowcipem językowym, grą słów, kalamburem.