Akcja rozgrywa się na zamkniętym obszarze i w czasie, który możemy określić. Toczy się jesienią, zimą, wiosną i latem (rozpoczyna we wrześniu, kończy w lipcu). Możemy również, zwracając uwagę na pewne szczegóły, wysnuć wniosek, że rozgrywa się na początku lat 80-tych XIX wieku (Jacek, który został zesłany na Sybir, wrócił i szuka Kuby; wielka amnestia z okazji koronacji Aleksandra III miała miejsce w 1883 roku). Należy zwrócić uwagę, że akcja rozgrywa się w czterech porach roku. Opatrzenie nazwą pory roku każdego kolejnego tomu dzieła, uzasadnia zwrócenie większej uwagi na to zagadnienie. Życie chłopa, którego żywicielką jest ziemia, zostaje podporządkowane rytmowi przyrody. To natura wyznacza, kiedy trzeba ciężko pracować na polu, a kiedy można odetchnąć. Człowiek stara się ujarzmić przyrodę, lecz tak naprawdę nie panuje nad nią. Zapewne to poczucie zależności przyczyniło się do stosunku, jaki chłopi prezentują w odniesieniu do ziemi. Ten kapryśny „partner” narzuca warunki pracy, dlatego też mieszkańcy wsi, chcąc zjednać sobie przychylność natury, od wieków stosowali różne obrzędy. Zakorzenione w świadomości chłopów, zaowocowały przeświadczeniem o świętym charakterze ziemi (por. Obraz wiejskiej społeczności). Uniwersalizm Chłopów opiera się na tym, że kalendarz przyrody obowiązuje mieszkańców wszystkich wsi, a nie tylko opisanych Lipiec. Ponadto jest ponadczasowy (praca na roli od zawsze była determinowana przez pory roku). Należy również zwrócić uwagę na powtarzalność tego kalendarza. Zawsze po jesieni następuje okres zimowy itd. Jesteśmy w zamkniętym kole, „kołowrocie czasu”, jak określił Kazimierz Wyka. Badacz zwraca również uwagę na kolejny porządek, który determinuje określone zachowanie społeczności wiejskiej. Jest on związany z rokiem liturgicznym i wyznacza czas uroczystych spotkań, zabawy, a także wyciszenia i kontemplacji. Obyczaje i obrzędy mają także charakter cykliczny (co roku jest Boże Narodzenie, co sześć dni niedziela itd.). Zatem znów możemy wskazać na uniwersalizm powieści (w każdej wsi, nie tylko w opisanych Lipcach, obowiązuje kalendarz świąt i obrzędów). W tych powtarzających się, niezależne od miejsca, cyklach egzystuje człowiek. Wprawdzie wszyscy mieszkańcy wsi funkcjonują według narzuconego rytmu, ale życie każdej jednostki jest niepowtarzalne (por. wszyscy bohaterowie uczestniczą w pracy, świętach, a ich koleje losu są różne). Zatem w powieści mamy do czynienia zarówno z tym, co indywidualne jak i z tym, co uniwersalne.
Czas akcji
Antygona
Apokalipsa
Bajki Krasickiego
Ballady Mickiewicza
Balon
Będziecie moimi świadkami
Biblia
Bibliografia barok
Bibliografia oświecenie
Bibliografia renesans
Bibliografia romantyzm
Bibliografia starożytność
Bibliografia średniowiecze
Bogurodzica
Boska komedia
Cesarz
Chłopi
Cierpienia młodego Wertera
Cudzoziemka
Dziady II
Dziady III
Dziady IV
Dzieje Tristana i Izoldy
Dżuma
Ferdydurke
Folwark zwierzęcy
Fraszki Kochanowskiego
Gloria victis
Granica
Hamlet
Iliada
Inny świat
Jądro ciemności
Kamień na kamieniu
Kamizelka
Kartoteka
Kazania sejmowe
Konrad Wallenrod
Kordian
Kronika polska Galla Anonima
Kronika polska Wincentego Kadłubka
Król Edyp
Księga Hioba
Księga Rodzaju
Kwiatki św. Franciszka
Lalka
Lament świętokrzyski
Latarnik
Legenda o św. Aleksym
Listy Krasińskiego
Listy starego diabła do młodego
Lord Jim
Ludzie bezdomni
Madame
Makbet
Mała apokalipsa
Medaliony
Mendel Gdański
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki
Miłosierdzie gminy
Miłość w Biblii
Mistrz i Małgorzata
Mitologia
Nad Niemnem
Następny do raju
Nie-Boska komedia
Obrona Sokratesa
Oda do młodości
Odprawa posłów greckich
Odyseja
Opowiadania Borowskiego
Pamiątki Soplicy
Pamięć i tożsamość
Pamiętnik z powstania warszawskiego
Pamiętniki
Pan Tadeusz
Pierwszy krok w chmurach
Pieśni Kochanowskiego
Pieśń o Rolandzie
Początek
Poezja Staffa
Poezja Asnyka
Poezja Baczyńskiego
Poezja Barańczaka
Poezja Białoszewskiego
Poezja Bursy
Poezja Gałczyńskiego
Poezja Grochowiaka
Poezja Herberta
Poezja Horacego
Poezja Iwaszkiewicza
Poezja Karpińskiego
Poezja Kasprowicza
Poezja Konopnickiej
Poezja Leśmiana
Poezja Miłosza
Poezja Morsztyna
Poezja Naborowskiego
Poezja Norwida
Poezja Potockiego
Poezja Przerwy-Tetmajera
Poezja Przybosia
Poezja Różewicza
Poezja Sępa-Szarzyńskiego
Poezja Słowackiego
Poezja Staffa
Poezja Szymborskiej
Poezja Tuwima
Poezja Twardowskiego
Popiół i diament
Potop
Powracająca fala
Powrót posła
Pożoga
Proces
Przedwiośnie
Przypowieści
Psalmy
Rok 1984
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
Rozmowy z katem
Satyry Krasickiego
Sir Tomasz More odmawia
Skąpiec
Sklepy cynamonowe
Sonety krymskie
Szewcy
Szkice węglem
Śluby panieńskie
Świętoszek
Tango
Teatr i dramat antyczny
Trans-Atlantyk
Transakcja wojny chocimskiej
Treny Kochanowskiego
Wesele
Wieża
Wyznania
Z legend dawnego Egiptu
Zabytki języka polskiego
Zapiski więzienne
Zbrodnia i kara
Zdążyć przed Panem Bogiem
Zemsta
Żywot człowieka poczciwego